Aparat retencyjny – czym jest i kiedy się go stosuje?

Kiedy nadchodzi upragniony przez wiele osób moment zdjęcia aparatu ortodontycznego, wiele ludzi myśli, że to już koniec leczenia i od tej chwili będą mogli cieszyć się idealnie prostymi zębami. Tymczasem konieczne jest jeszcze utrwalenie efektu, gdyż nasze uzębienie ma tendencję do wracania do swojego pierwotnego położenia. Do tego celu stosowane są aparaty retencyjne. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czym dokładnie jest retainer, jak długo się go nosi i kiedy jest stosowany. Zapraszamy do lektury.

Retainer – co to jest?

Retainer, znany również jako aparat retencyjny, pełni kluczową rolę w utrzymaniu wynikówleczenia ortodontycznego. Jest on stosowany głównie po usunięciuaparatu stałego, aby zapobiec powrotowi zębów do ich pierwotnego, nieprawidłowego ułożenia.

Pomimo że czas noszenia aparatu może wynosić nawet ponad dwa lata, rezultaty leczenia ortodontycznego nie są trwałe, gdyż zęby będą dążyć do powrotu do swojej pozycji sprzed korekcji. Właśnie dlatego specjaliści zalecają stosowanie aparatu retencyjnego, który ma za zadanie utrzymanie pozytywnych efektów terapii. Dzięki temu pacjenci mogą cieszyć się trwałym rezultatem korekcji wady zgryzu, bez obaw o cofnięcie się do stanu wyjściowego.

Przeczytaj również: Jakie zabiegi warto wykonać po zdjęciu aparatu ortodontycznego?

Czy aparat retencyjny prostuje zęby? Kiedy stosuje się retainer?

Aparat retencyjny nie służy do prostowania zębów ani nadania im pożądanego ułożenia. Jego głównym zadaniem jest utrzymanie efektów osiągniętych podczas ortodontycznego leczenia korygującego. Retainer nie ma zdolności do korygowania wad zgryzu, ale jest skutecznym środkiem zapobiegającym ich nawrotowi. Noszenie aparatu retencyjnego nie zawsze będzie konieczne, ale często stanowi ważny element planu leczenia ortodontycznego. Ostateczna decyzja o stosowaniu retainera należy do lekarza ortodonty. W przypadkach, gdy pacjent używałruchomego aparatu ortodontycznego, czasem jego retainerem pozostaje ten sam aparat, ale używany już np. tylko nocą.

Jak długo trzeba nosić aparat retencyjny?

Pacjentów często interesują najbardziej dwie kwestie: ile kosztuje aparat retencyjny i jak długo będą musieli go nosić. Okres, przez jaki dana osoba będzie musiała używać retainera, zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta. Może to być kilka miesięcy, lat lub w niektórych przypadkach okazuje się konieczne jego zakładania na noc do końca życia. Zazwyczaj okres retencji wynosi połowę czasu noszenia zwykłegoaparatu ortodontycznego. Na początku zaleca się używanie retainera przez cały dzień, z wyjątkiem czasu posiłków. Jednak po kilku tygodniach lub miesiącach można ograniczyć jego noszenie tylko do spania.

Jakie są rodzaje aparatów retencyjnych?

Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje aparatów retencyjnych: stałe i ruchome. Różnią się one pod względem konstrukcji oraz wymaganego czasu noszenia.O typie używanego przez pacjenta retainera zawsze decyduje dentysta.

Aparat retencyjny stały

Stałe aparaty retencyjne to urządzenie ortodontyczne, które odznacza się swoją dyskrecją i skutecznością. Jest to metalowa szyna w kształcie łuku, umieszczana od wewnętrznej strony zębów – dzięki temu jest niemal niewidoczna. Ta forma aparatu jest wyjątkowo wygodna dla pacjentów, ponieważ eliminuje konieczność pamiętania o jego zakładaniu i zdejmowaniu.

Retainer stały można nosić nawet do końca życie, dlatego jest doskonałym rozwiązaniem w długoterminowych zapobieganiu nawrotom problemów ortodontycznych, takich jak stłoczenia zębów czy diastemy. Jednak aparat ten wymaga od pacjenta szczególnej uwagi przy utrzymaniuhigieny jamy ustnej, zwłaszcza w zakresie czyszczenia przestrzeni międzyzębowych. Istnieje również ryzyko, że może on sprawiać utrudnienia podczas innych zabiegów stomatologicznych, ale nie jest przeciwwskazaniem do skalingu czy piaskowania zębów.

Polecamy artykuł: Skaling a piaskowanie zębów – jaka jest różnica między dwoma zabiegami higienizacyjnymi?

Aparat retencyjny ruchomy

Aparaty retencyjne ruchome mają formę wyjmowanych płytek lub całych szyn obejmujących w pełni łuk zębowy. Ich charakterystyczną cechą jest możliwość samodzielnego wyjmowania, co odróżnia go od aparatu stałego. Jest wykonany z materiałów, takich jak silikon lub tworzywo, idealnie dopasowując się do kształtu łuku zębowego i podniebienia. Dzięki temu nie zakłóca wzrostu zębów i nie utrudnia innych zabiegów stomatologicznych.

W zależności od potrzeb i specyfikacji przypadku ortodonci mogą wybrać różne typy retainerów, takie jak przezroczyste pozycjonery silikonowe, płytki Hawleya czy Schwarza, różniące się materiałem i zakresem pokrycia w jamie ustnej. Aby zapewnić najlepsze efekty, zaleca się noszenie aparatu przez całą dobę, z wyjątkiem czasu spożywania posiłków i mycia zębów, przez okres co najmniej trzech miesięcy.

Jak czyścić aparat retencyjny?

Z uwagi na obecność bakterii, osadu nazębnego i resztek jedzenia w ustach, codzienna higiena aparatów retencyjnych jest niezbędna. W przypadku stosowania modeli wyjmowanych należy przed założeniem lub po zdjęciu wyczyścić je pastą do zębów. Alternatywnie można zastosować musujące środki do czyszczenia aparatów ortodontycznych. W przypadku stałych retainerów zaleca się ich szczotkowanie oraz czyszczenie przy użyciu nici dentystycznej.

Więcej przydatnych informacji można znaleźć w tekście: Jak czyścić i dbać o aparat ortodontyczny? Wyjaśniamy

Przeczytaj również:

• Stały aparat ortodontyczny u dziecka – 8 wskazań do założenia

• Jak wygląda zakładanie aparatu ortodontycznego? Omówienie poszczególnych etapów