Czym jest diastema i czy należy ją usunąć?

Diastema to fachowa nazwa przerwy między górnymi jedynkami. To dość często spotykany defekt, który dla jednych jest atutem wpływającym na atrakcyjność, a dla innych przyczyną kompleksów i utraty pewności siebie. Chociaż najczęściej rozpatrujemy diastemę pod kątem stricte estetycznym, warto wiedzieć, że pogłębianie się tej wady może prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak zapalenie dziąseł czy zaburzenia zgryzu. Czy diastemę należy usunąć? Kiedy powinna nas zaniepokoić? Wyjaśniamy.

Czym jest i jak powstaje diastema?

Diastema jest wadą ortodontyczną związaną z zaburzeniem położenia zębów. Mamy do czynienia z tym defektem wówczas, gdy zęby nie przylegają do siebie w naturalny sposób, ale występuje między nimi przerwa większa niż 2 mm. Stan ten może dotyczyć dowolnych zębów, ale najczęściej mówimy o diastemie w przypadku widocznej szpary między siekaczami, ponieważ jest ona najbardziej zauważalna i trudno ją ukryć. Powstawanie tej wady może być uwarunkowane genetycznie, ale wpływ na nią mogą mieć również niekontrolowane i częste przygryzanie dolnej wargi czy ssanie palca (szczególnie po pojawieniu się w jamie ustnej stałych górnych jedynek).

Jakie wyróżniamy rodzaje diastemy?

Istnieje kilka rodzajów diastemy. Ich klasyfikacja odbywa się w dwóch kategoriach: ze względu na przyczynę powstania oraz ustawienie zębów w jamie ustnej.

Biorąc pod uwagę przyczynę powstania, wyróżniamy:

• diastemę fizjologiczną, która jest naturalnym zjawiskiem występującym u dzieci w wieku od 7 do 9 lat i znika samoczynnie wraz z pojawieniem się zębów stałych;
• diastemę prawdziwą, spowodowaną złą budową wędzidełka górnej wargi;
• diastemę rzekomą, związaną z zaburzeniem ilości lub wielkości zębów (zbyt mała liczba, na przykład brak siekaczy bocznych, lub obecność tak zwanych zębów nadliczbowych, które rozpychają pozostałe).

Natomiast ze względu na rozkład zębów w jamie ustnej, wyróżniamy:

• diastemę zbieżną (nachylone do siebie korony zęba, rozsunięte korzenie);
• diastemę równoległą (korony i korzenie rozstawione równolegle);
• diastemę rozbieżną (korony rozchylone, korzenie bardzo blisko siebie).

Diastema – czy to jedynie defekt estetyczny?

Chociaż diastemę traktujemy głównie jako defekt estetyczny, warto wiedzieć, że jest ona przede wszystkim zaburzeniem ortodontycznym i może być przyczyną poważniejszych problemów zdrowotnych. Obecność przerwy między zębami zwiększa ryzyko rozwoju chorób przyzębia oraz występowania wad zgryzu, a także często powoduje seplenienie (cechą charakterystyczną jest świszczące, ostre brzmienie głosek dentalizowanych, czyli tych, które wymagają zbliżenia do siebie górnych i dolnych siekaczy, na przykład: ź, ś, dź, ć, z, s).

Czy diastemę należy usunąć?

Elton John, Madonna, Tomasz Karolak – co łączy te gwiazdy? Każda z nich ma widoczną przerwę między górnymi jedynkami. Defekt ten przeobrazili w atut i uczynili z niego swoją cechę charakterystyczną. Nie wszyscy jednak diastemę traktują w podobny sposób – dla wielu ludzi jest ona przyczyną kompleksów, spadku pewności siebie i obniżenia poczucia własnej wartości. Zlikwidowanie przerwy ma znaczenie pod względem poprawy estetyki zębów i jest jak najbardziej możliwe, ale nie musi być koniecznie. O ile mniejsze szpary pomiędzy siekaczami nie są szkodliwe i nie powinny budzić niepokoju, o tyle większe przestrzenie międzyzębowe, które wpływają na jakość wymowy i przesunięcie zębów, należy usunąć. Dzięki temu zmniejszamy ryzyko wystąpienia i leczenia chorób przyzębia i groźnych wad zgryzu. Każdy przypadek powinien być skonsultowany ze stomatologiem.

Sposoby leczenia diastemy

Metodę leczenia diastemy w każdym przypadku wybiera lekarz specjalista, niezależnie od tego, czy kierują nami motywy zdrowotne, czy jedynie estetyczne. Dentysta podczas wizyty oceni stan naszych zębów, szerokość szpary i pomoże w wyborze najlepszego rozwiązania. Oto kilka najczęstszych sposobów usuwania diastemy.

• Leczenie ortodontyczne to bardzo skuteczna metoda eliminowania diastemy. Regularne noszenie aparatu pozwala na trwałe usunięcie widocznych szpar i jednocześnie wyrównuje położenie zębów w jamie ustnej.

• Niewielkie przestrzenie międzyzębowe mogą być wypełnione za pomocą licówek kompozytowych. Są one bardzo cienkie, a dzięki możliwości dokładnego dobrania odcienia nakładek – prawie niewidoczne.
• Jeśli powodem diastemy są ubytki w uzębieniu, konieczne może okazać się założenie implantów zębowych.

Przeczytaj także:

• Jak wygląda zakładanie aparatu ortodontycznego? Omówienie poszczególnych etapów

• Kiedy wybrać się do ortodonty? Poradnik

• Czy wszczepienie implantów zębów jest bolesne? Poradnik dla Pacjentów