Czym jest przodozgryz i czy musi on być leczony?

Współcześnie bardzo wiele osób zmaga się z różnego rodzaju wadami zgryzu. Jedną z nich jest przodozgryz – choć statystycznie występuje najrzadziej, to jednocześnie stanowi najpoważniejszy problem ortodontyczny. Defekt ten nie tylko zaburza estetykę całej twarzy, ale jest również niemałym zagrożeniem dla zdrowia i znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie. Czym jest przodozgryz, jak go rozpoznać? Czy leczenie tej wady jest konieczne – i czy w ogóle jest możliwe? Wyjaśniamy.

Przodozgryz – charakterystyka wady

Z wadami zgryzu mamy do czynienia wówczas, gdy zęby są źle osadzone na łukach zębowych (rosną krzywo, pod złym kątem, przestrzenie międzyzębowe są zbyt małe lub zbyt szerokie), a także w przypadku nieprawidłowości żuchwy i szczęki. Przodozgryz to tak zwany defekt doprzedni. Mówimy o nim, gdy dolne zęby są wysunięte w przód względem ich górnych odpowiedników. Jest to jedna z najrzadziej spotykanych wad zgryzu, ale jednocześnie najtrudniejsza w leczeniu ortodontycznym.

Rodzaje przodozgryzu

W ortodoncji wyróżniamy trzy rodzaje przodozgryzu:

1. Przodozgryz całkowity – gdy całość dolnego łuku zębowego jest wysunięta względem górnego i dodatkowo występuje odwrotny nagryz zębów przednich.
2. Przodozgryz częściowy – w przypadku, gdy wysunięta jest jedynie przednia część dolnego łuku zębowego względem górnego.
3. Przodozgryz rzekomy – polega na zahamowaniu doprzedniego wzrostu szczęki; wysunięcie dolnego łuku zębowego spowodowane jest nieprawidłowościami szczękowymi.

Jakie są przyczyny przodozgryzu?

Główną i najczęstszą przyczyną przodozgryzu są czynniki genetyczne. Ale nie tylko – do wysunięcia dolnego łuku zębowego może przyczynić się również:

• nałogowe ssanie kciuka i zbyt długie używanie smoczka;
• zgrzytanie zębami;
• karmienie za pomocą butelki długo po okresie niemowlęcym;
• zbyt wysokie układanie głowy podczas snu;
• oddychanie przez usta;
• zbyt wczesna utrata siecznych zębów mlecznych;
• rozszczep podniebienia, przerost migdałków podniebiennych.

Przodozgryz występuje również często u osób, które zmagają się z chorobami takimi jak Zespół Downa, Zespół Aperta, Zespół Crouzona lub achondroplazja.

Objawy przodozgryzu u dzieci i dorosłych

Wada, jaką jest przodozgryz, może być zauważalna już w samych rysach twarzy – wysunięta broda, łagodna bruzda wargowo-bródkowa, nienaturalne położenie dolnej wargi względem górnej. Wszystko to sprawia, że osoby cierpiące na ten defekt wyglądają bardziej surowo. Konsekwencją przodozgryzu mogą być trudności w codziennym funkcjonowaniu: problemy z mówieniem (częste seplenienie), jedzeniem, a nawet oddychaniem. W przypadku dzieci dodatkowym niepokojącym objawem może być nałogowe ssanie górnej wargi oraz narzekanie na ból w okolicach żuchwy. Początkowe stadium przodozgryzu jest zwykle bardzo subtelne, dlatego warto jak najwcześniej udać się z dzieckiem na wizytę stomatologiczną, podczas której dentysta będzie mógł wykryć wszelkie nieprawidłowości.

Czy przodozgryz musi być leczony?

Wady zgryzu są nieprawidłowościami, które znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie. Dodatkowo mogą prowadzić do bardziej złożonych problemów nie tylko stomatologicznych, ale również ogólno zdrowotnych. Przodozgryz powinien być leczony, ponieważ:

• pogarsza wymowę, przyczynia się do seplenienia, komplikuje komunikację;
• utrudnia jedzenie i przeżuwanie pokarmów;
• przyczynia się do zaburzeń w oddychaniu;
• generuje dodatkowe problemy stomatologiczne;
• zaburza estetykę twarzy, co przyczynia się do powstawania kompleksów, braku pewności siebie, gorszego samopoczucia oraz poczucia wstydu, a wszystko to wpływa na ograniczenie relacji towarzyskich i strach przed spotkaniem z ludźmi.

Jakie są metody leczenia przodozgryzu?

Metodę leczenia przodozgryzu każdorazowo dobiera ortodonta po przeprowadzeniu dokładnych badań diagnostycznych. Konieczne jest zrobienie zdjęcia rentgenowskiego, a niekiedy również wykonanie dodatkowych modeli wycisków. W wyborze odpowiedniego sposobu ma znaczenie stopień zaawansowania wady i wiek pacjenta – inna terapia wykorzystywana jest w przypadku dzieci, a inna dla osób dorosłych.

Leczenie przodozgryzu w przypadku dzieci

Ortodonta w przypadku przodozgryzu zdiagnozowanego u dziecka ma do wyboru kilka opcji leczenia. Może to być szlifowanie guzków (co zablokuje cofanie się żuchwy) lub wykorzystanie aparatu ortodontycznego ruchomego (a w przypadku nastolatków również aparatu na zęby stałego). Dobre efekty może dać również mioterapia, czyli ćwiczenia żuchwy i szczęki. Jeśli wada jest wrodzona i bardzo zaawansowana, konieczny może być zabieg chirurgiczny.

Leczenie przodozgryzu w przypadku osób dorosłych

U osób dorosłych proces rozrostu szczęki i żuchwy jest już zakończony, łuki zębowe są ukształtowane, wobec czego leczenie odbywa się przy użyciu aparatu ortodontycznego. Jest to terapia długa, ale przynosząca najlepsze rezultaty. W przypadku bardzo rozległej wady, również konieczna może się okazać interwencja chirurgiczna.

Przeczytaj na naszym blogu również:

• Dlaczego ząb po leczeniu kanałowym boli? Wyjaśniamy
• 3 najczęstsze choroby zębów – dowiedz się, jakie są ich przyczyny i podstawowe objawy?
• Czym jest stomatologia zachowawcza? Odpowiadamy na najpopularniejsze pytania