Stłoczenie zębów – jak leczyć tę wadę zgryzu?

O stłoczeniu mówimy wtedy, kiedy zęby są nieprawidłowo rozmieszczone w jamie ustnej. Gdy mają zbyt mało miejsca na prawidłowy rozwój, zaczynają nachodzić na siebie i w efekcie rosną pod złym kątem. Ta wada zgryzu jest dość powszechna i stosunkowo łatwa w diagnozie, ale pomimo tego bardzo często bagatelizowana. Stłoczone zęby powinno się poddać leczeniu nie tylko ze względów estetycznych, ale przede wszystkim zdrowotnych – mogą one być przyczyną poważniejszych problemów stomatologicznych, a nawet logopedycznych. Jak leczyć tę wadę zgryzu? Wyjaśniamy.

Stłoczenie zębów – na czym polega ta wada?

Z wadą zgryzu zwaną stłoczeniem mamy do czynienia wtedy, gdy w przestrzeni łuku zębowego nie ma wystarczająco dużo miejsca dla wszystkich zębów. W rezultacie wyrzynają się one w niewłaściwym miejscu, rosną pod złym kątem, a dodatkowo nachodzą na siebie i stale się rozpychają. Stłoczenie łatwo rozpoznać gołym okiem – zęby są wychylone w tył lub do przodu, krzywe, nieestetyczne wizualne. W bardzo zaawansowanych przypadkach może dojść nawet do tego, że ząb obróci się wokół osi pionowej.

Rodzaje stłoczenia

Wyróżniamy trzy rodzaje stłoczeń. Każde z nich powstaje w innym okresie życia.

1. Stłoczenie pierwotne – występuje u małych dzieci i jest wadą genetyczną. Mówimy o nim wtedy, gdy zęby są zbyt duże względem żuchwy i kości szczęki, wobec czego nie mieszczą się w łuku zębowym.
2. Stłoczenie wtórne – pojawia się podczas wymiany zębów mlecznych na stałe. Gdy proces ten odbywa się za wcześnie, zdarza się, że wyrzynające się pierwsze trzonowce (szóstki) przesuwają się do przodu, zajmując miejsce innych zębów.
3. Stłoczenie późne – jest najrzadsze ze wszystkich i dotyczy osób dorosłych z w pełni ukształtowaną szczęką. Dochodzi do niego, kiedy w jamie ustnej wyrzynają się ósemki (tak zwane zęby mądrości) i brakuje dla nich miejsca.

Przyczyny stłoczenia zębów

Stłoczenie zębów może być uwarunkowane genetycznie, ale nie tylko. Wada ta może pojawić się również w przypadku zbyt szybkiego usunięcia mlecznych trzonowców lub kła, co zaburza wyrzynanie się zębów stałych, a także podczas tak zwanego resztkowego rozrostu kości żuchwy. Bez względu na przyczynę, stłoczenie zębów wymaga jak najszybciej kontroli ortodontycznej.

Jakie są sposoby leczenia stłoczenia zębów?

Metoda leczenia stłoczenia zębów jest wybierana przez ortodontę i dostosowana indywidualnie do każdego pacjenta. W dużej mierze zależy ona od stopnia zaawansowania wady. W każdym przypadku niezbędne jest jednak przeprowadzenie szczegółowego wywiadu i podstawowej diagnostyki (badanie, zdjęcie RTG). Dopiero wtedy dentysta może ocenić stan jamy ustnej i wybrać odpowiedni sposób leczenia. Najpopularniejsze z nich to:

• Korekta za pomocą aparatu ortodontycznego. Metoda ta pozwala na właściwe ułożenie zębów w jamie ustnej i daje trwałe efekty, choć wymaga czasu. Dzieciom dentyści zwykle proponują aparaty na zęby ruchome, a dorosłym – aparaty ortodontyczne stałe.
• Stripping, czyli zabieg polegający na piłowaniu zębów.
• Dystalizacja, czyli ortodontyczne przesunięcie zębów na właściwe miejsce.
• Gdy stłoczenie jest w bardzo zaawansowanym stadium, konieczna może być ekstrakcja, czyli usunięcie zęba (lub zębów), by zapewnić innym odpowiednią przestrzeń. W tym przypadku pacjenci często decydują się na wstawienie implantów zębowych.

Czym może grozić nieleczone stłoczenie zębów?

Chociaż stłoczenie rozpatrujemy przede wszystkim w kategoriach estetycznych, ma ono również poważne skutki zdrowotne i może być przyczyną poważniejszych problemów.

• Niewłaściwe ułożenie zębów w jamie ustnej utrudnia prawidłową higienę, zwiększa ryzyko wystąpienia bolesnych stanów zapalnych i chorób ogólnoustrojowych. W konsekwencji potem konieczne jest leczenie próchnicy lub usuwanie kamienia nazębnego.
• Zaburza symetrię twarzy.
• Wymusza oddychanie przez usta i utrudnia połykanie.
• Stłoczenie jest również przyczyną problemów logopedycznych (wady wymowy, seplenienie, niewłaściwa praca języka).
• Ostre brzegi krzywo wyrżniętych zębów mogą kaleczyć język i wewnętrzną stronę policzków.
• Stwarzają problem natury estetycznej. Krzywe zęby w wielu przypadkach są przyczyną kompleksów i braku pewności siebie.

Przeczytaj również:

• Jak wygląda zakładanie aparatu ortodontycznego?

• Czy aparat ruchomy jest dobrym sposobem na prostowanie zębów u dzieci?

• Jak przebiega tomografia zębów?

• Czy RTG zęba jest szkodliwe? Wszystko, co musi wiedzieć pacjent o rentgenie zębów